گروه های اصلی افزودنی های روغن( مکمل های روغن) آیا مکمل سرامیک بهتر از مولیبدن هست یا نه
3 گروه اصلی از افزودنی های روغن ( مکمل های روغن ) در بازار بین المللی وجود دارند:
در گذشته باید اعتراف کنیم که استفاده از مواد افزودنی موجه بود زیرا بیشتر روان کننده ها( روغن ها ) حاوی هیچ ماده ای نبودند، که دیگر اینطور نیست. در واقع، همه روان کننده ها، فارغ از علائم تجاریشان، حاوی فرآیندی هستند که در آن 5 تا 15 درصد مواد افزودنی محلول قبلاً گنجانده شده است. با این وجود، عادات خرید مصرفکنندگان به دلیل کمپینهای تبلیغاتی مداوم از سوی افزودنیها، همچنان یکسان باقی مانده است.
اساساً افزودنی های موجود در بازار به 3 گروه اصلی تقسیم می شوند:
گروه اول غلیظ کننده ها:
این مود از پلیمرهای ویسکوزیته تشکیل شده اند که روغن ها را غلیظ می کند. ضخیم تر بودن لایه روغن، فقدان سفتی قطعه ی فلزی فرسوده را جبران می کند. بنابراین، مصرف روغن کاهش می یابد زیرا به محفظه احتراق وارد نمی شود.
با مصرف این مکمل ها ، فشار روغن دوباره افزایش می یابدو باعث کند شدن سرعت روانکاری در داخل سیستم می شود ( درست هست که فشار روغن افزایش یافته ولی فرض کنید یک پمپ برای به جریان انداختن عسل فشار بیشتری ایجاد میکند تا آب و عسل سرعت کمتری در عبور از منافذ نسبت به آب دارد هرچند فشار بیشتری را پمپ متحمل شده است ) و در نتیجه روانکاری کارآمدی کمتری دارد. در نهایت، استارت در مواقع موتور که سرد هست ،سخت تر خواهد بود، زیرا لایه روغن غلیظتر هست و دیر تر به یاتاقانها و جاهای حساس میرسد و باعث سایش میشود
. از آنجایی که 70 درصد سایش موتور در هنگام استارت سرد اتفاق می افتد، این مقدار را فقط می توان با افزودنی های غلیظ کننده افزایش داد که به 90 درصد برسد و بدتر شود. یادآوری برخی از محصولات عرضه شده در این گروه: BARDHAL، REDEX، STP، WYNN’S.
گروه دوم فلزاتی که ترمیم کننده ی سطوح فلزی دیگر هستند:
این گروه دوم اساساً از ذرات مس، نقره و آنتیموان (روی و آلیاژ قلع و سرب) ساخته شده است. متأسفانه، این ذرات واقعاً نمی توانند روی سطوح چرب تحت اصطکاک شدید بچسبند.
اگر به احتمال زیاد این ذرات بتوانند در عمق خراش ها بنشینند، مقدار سایش در داخل موتور را در طول استفاده از آن جبران نمی کنند. علاوه بر این، این «ریز ذرات» اغلب بالای 4 میکرون هستند که باعث انسداد فیلتر روغن می شوند. (منافذ فیلترهای استاندارد بین 4 تا 6 میکرون کالیبره شده اند)
هرچند اگر افزودنیهای فلزی کارایی ظاهری دارند، این به دلیل فلزیسازی مجدد یا ترمیم سطح فلز که در تبلیغات آنها گفته می شود نیست، بلکه تنها به این دلیل است که حمام روغن را با افزایش دما اکسید میکنند. این اکسیداسیون حمام روغن را به طور خودکار غلیظ می کند که ما را به اولین گروه از مواد افزودنی غلیظ کننده بازمی گرداند.
یکی دیگر از مشکلات عمده ناشی از افزودنی های فلزی این است که برخی از ذرات داخل مکمل ، یک زوجِ الکترولیتی را با آهن موتور (آلیاژهای مس) تشکیل می دهند. در نتیجه با مصرف این مکمل در یک موتور قدیمی ، نشر روغن به محفظه ی احتراق متوقف می شود و کارآمد هست . سپس انتشار گازهای گلخانه ای کاهش می یابد و فروش مجدد وسیله نقلیه آسان تر می شود. شوربختانه، مالک جدید خودرو میفهمد که بر روی موتور هیچ مکانیکی بازسازی انجام نداده و به محض اینکه «ماسک از بین رفت»، انتشار گازهای گلخانه ای دوباره خیلی سریع ظاهر می شود.
در نهایت، از نقطه نظر بازاریابی، استفاده از این ذرات پیچیده برای تولید کننده پرهزینه و برای مصرف کننده بسیار گران است زیرا باید در هر دو تعویض روغن یکدفعه یا حتی در هر تعویض روغن از این افزودنی را استفاده کند.
یادآوری برخی از محصولات عرضه شده در این گروه: METAL 5، RESTORE، RSL و START PILOTE.
گروه سوم ضد سایش ها:
افزودنی های ضد سایش خود به 4 نوع تقسیم بندی می شوند که در اینجا به طور خلاصه به آنها اشاره می کنیم:
گرافیت ها :
برخی از شرکت های نفتی بیش از 60 سال از آن استفاده می کنند، فناوری قدیمی آنها امروزه دیگر رایج نیست. باید توجه داشته باشیم که گرافیت یک عنصر با چگالی سنگین است که با سانتریفیوژ کردن، رسوباتی را ایجاد می کند که مدار روانکاری را مسدود می کند. برای جبران این عیب، گرافیت به صورت سوسپانسیون کلوئیدی و به نسبت بسیار ناچیز به حمام روغن وارد می شود.
یادآوری یکی از آخرین مکملهای گرافیت با علامت تجاری : ANTAR MOLYGRAPHITE
این نوع افزودنی با قرار دادن ذرات معدنی در قطعات متحرک به بهبود رفتار روان کننده کمک زیادی کرده است. این به مکمل اجازه می دهد ، تا درجه ویسکوزیته متغیر را با توجه به دمای استفاده روغن در موتور ایجاد کند.
این افزودنی اساسی علاوه بر این به شرکت های نفتی اجازه می دهد تا روان کننده های چند درجه مدرن را به بازار عرضه کنند. به عبارت دیگر، بی سولفید مولیبدن در حال حاضر در فرآیند روانکاری مدرن گنجانده شده است. به همین دلیل، افزودن چنین افزودنی سی سال پیش ضروری بود و از این به بعد کاملاً بی فایده است.( البته در بازار فعلی ایران کمتر روغنی حاوی مولیبدن هست و افزودن این مکمل تا حدی ضروری است )
یادآوری برخی از محصولات عرضه شده در این گروه:MANNOL , LIQUY MOLY، MOLYKOTE و DURALUBE.
سرامیک:
برای قرار گرفتن در حمام روغن، سرامیک ها به مقدار زیادی حلال نیاز دارند که زنجیره دوپینگ روغن ها را خراب می کند. سپس قابلیت روانکاری حمام روغن کاهش می یابد و واشرهای موتور و کاسه نمدهای های پلی پروپیلن و نئوپرن آسیب می بینند. برای متقاعد شدن، ما این کار را انجام دادیم
تجربه زیر: ما یک افزودنی حاوی سرامیک را در یک ظرف پلی کربنات ریختیم. 48 ساعت بعد، ظرف کاملاً روی تخته تخلیه آزمایشگاهی ما حل شد. در ابتدا، سرامیکهایی برای روانکردن سلاحهایی ساخته میشد که نه واشر یا مهر و موم و نه حمام روغن دارند. بنابراین، سرعت خروج پرتاب گلوله بهبود یافت و در عین حال سلاح در حین محافظت از سوراخ تفنگ قفل نمی شد.
زمینه ی کاربرد سرامیک در صنعت کاملاً در تضاد با روانکاری موتور و حمام روغن است.
علامت تجاری یادآوری که تحت این گروه به بازار عرضه می شود: 96، CERAMIX، TECFLOW.
اما امروزه با پیشرفت علم ، از حلالهای اروماتیک استفاده نمی شود و در داخل ترکیبات استر بصورت سرامیک و استر و یا ترکیبات دیگر مانند گروه PAO روغنها ، سرامیک را مخلوط کرده و به مصرف تجاری می رسانند تا آسیب کمتری به کاسه نمد ها و واشرها رسانیده شود.
پلی تترا فلوئورواتیلن ها (P.T.F.E)
P.T.F.E که یک فلوئوروپلیمر مصنوعی یا سنتتیک از تترافلوئورواتیلن است، که خواص ضد اصطکاک استثنایی دارد که ممکن است به عنوان مواد خام در بعضی مصنوعات یا به شکل رسوب دهنده (ظروف پخت و پز) استفاده شود.
متأسفانه، برای ترکیب هر P.T.F.E در روان کننده، استفاده از روش سنتی شامل هیدرولیز آنها با حلال است که به طور خودکار هر روان کننده ای را تجزیه می کند. به همین دلیل است که همه تولید کنندگان این افزودنی توصیه می کنند که روغن را خیلی سریع پس از درمان تعویض کنید.
یادآوری علائم تجاری عرضه شده در این گروه: MICROLON، PROTEK، PRO MOTION، PETROLON، SLICK 50، NULON، و BITRON، PROLONG….
نتیجه ی کلی:
استفاده از مکمل هایی که حاوی بی سولفید مولیبدن باشند آنهم در روغنی که فاقد مولیبدن در فرمولاسیون خود باشد ، توصیه می شود و استفاده از بقیه ی مکمل ها چیزی جز هدر دادن سرمایه ی شما نیست و آسیب بیشتری نسبت به منفعت آن دارد.
البته در اکثر روغنهای ایرانی حال حاضر ، جهت تمام شدن پایین هزینه های ساخت ، شما از هر نوع یا گروهی از مکمل استفاده کنید ، تاثیر بسزایی را متوجه می شوید و چه بهتر که از روغنی استفاده کنید که بصورت اتوماتیک در فرمولاسیون خود به میزان لازم مکمل و افزودنی را وارد کرده و بصورت استاندارد ساخته است.
نتیجه ی کلی:
در ابتدای مقاله هم توصیه کردیم که استفاده از روغن با فرمول کامل توصیه ی همیشگی ماست که نیازی به هیچ مکملی ندارد و خود حاوی سرامیک و مولیبدن و ترکیبات مکمل A9 ( نیترید بور ) و غیره هست و صراحتا شرکت سازنده در کاتالوگ خود استفاده از هر نوع مکملی را منع کرده همانند شرکت امزویل آمریکا
در درجه ی بعدی:
استفاده از مکمل های گروه اول صرفا به جهت درمان موقتی روغن سوزی خودرو هستند و در نهایت امر ، زمان تعمیر موتور را به عقب می اندازند.
استفاده از مکمل های مولیبدن به جهت پیشگری از سایش توصیه می شود و در صورتی که روغن ماشین شما از لحاظ کمی دارای مولیبدن باشد ، توصیه نمی شود و در صورتی که روغن فاقد مولیبدن یا درصئ ناچیزی داشته باشد توصیه می شود( همانند اکثر روغنهای شرکتی که مقدار مولیبدن کمی دارند)
استفاده از مکمل سرامیک در صورتی که حلال آن از گروه آروماتیکها نباشد ، به جهت پیشگری و تا حدی درمان و ترمیم سطح فلزی توصیه می شود.
استفاده از مکملهایی که داخل آنها سولفات تنگستن وجود دارد نیز به ترمیم سطح فلزی کمک کرده و همانند سرامیک جهت پیشگری و تا حدی درمان توصیه می شود.
استفاده از بقیه ی مکملها اصلا ضروری نیست و بجای تصحیح فرمول روغن ، باعث خرابکاری بیشتر و ضرر اقتصادی بیشتر می شوند.